BLW, a papki – jak zacząć rozszerzanie diety niemowlęcia?
Rozszerzanie diety to jeden z najważniejszych etapów rozwoju dziecka w pierwszym roku życia.
Rodzice często stają przed dylematem: tradycyjne papki czy metoda BLW (Baby-Led Weaning)?
Po przeczytaniu tego artykułu dowiesz czym różnią się te podejścia, kiedy i jak zacząć oraz co na ten temat mówią aktualne rekomendacje naukowe.
Kiedy zacząć rozszerzanie diety?
Zgodnie z wytycznymi WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) oraz Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci (PTGHiŻD), najlepszym momentem na wprowadzanie pokarmów uzupełniających jest około 6. miesiąca życia dziecka – niezależnie od tego, czy karmione jest piersią czy mlekiem modyfikowanym.
Źródło: WHO, 2023; PTGHiŻD, 2021 – „Standardy żywienia niemowląt i małych dzieci w Polsce”.
Gotowość dziecka do rozszerzania diety obejmuje:
• stabilne siedzenie z podparciem,
• utratę odruchu wypychania językiem,
• zainteresowanie jedzeniem,
• umiejętność chwytania i wkładania pokarmu do ust.
Jeśli Twoje dziecko nie wykazuje jeszcze oznak gotowości do rozszerzania diety, daj mu czas – odczekaj tydzień
i obserwuj. Tego procesu nie należy przyspieszać. Jeśli mimo upływu czasu nie pojawiają się żadne zmiany, warto skonsultować się ze specjalistą – pediatrą lub neurologopedą – aby ocenić rozwój dziecka i ewentualne potrzeby wsparcia.
Czym jest metoda BLW?
Baby-Led Weaning (BLW) to podejście polegające na tym, że dziecko od początku samodzielnie sięga po stałe pokarmy i je rękami, bez wcześniejszego etapu papek. Nie oznacza to eliminacji łyżeczki – chodzi o rezygnację z karmienia dorosłego na rzecz autonomii dziecka. Płynne pokarmy, takie jak zupy, najlepiej podawać dziecku w otwartym kubeczku. Gęstsze dania, na przykład kaszki, możesz oferować metodą dwóch łyżeczek. Na czym to polega? Nabierasz porcję kaszki na pierwszą łyżeczkę i podajesz ją dziecku – ono samodzielnie kieruje ją do ust i zdejmuje pokarm. W tym czasie przygotowujesz kolejną porcję na drugiej łyżeczce. Gdy dziecko jest gotowe, delikatnie zamieniasz łyżeczki. To wspiera rozwój koordynacji ręka–oko i pozwala dziecku na większą samodzielność przy jedzeniu.
Zalety BLW (na podstawie badań m.in. Townsend & Pitchford, 2012):
• wspiera rozwój motoryki małej,
• sprzyja autoregulacji apetytu (mniejsze ryzyko nadwagi),
• wspomaga rozwój umiejętności żucia i połykania.
A może jednak papki?
Tradycyjna metoda karmienia papkami ma swoje zalety – zwłaszcza u dzieci z opóźnionym rozwojem motorycznym lub wcześniaków. Umożliwia stopniowe wprowadzanie smaków i tekstur.
Nie ma dowodów naukowych, które jednoznacznie faworyzują BLW lub papki. Kluczowe jest to, by:
• nie opóźniać wprowadzania konsystencji stałych po 8. miesiącu (ryzyko neofobii),
• zapewniać dziecku różnorodność smaków i struktur.
Źródło: Rapley G., Murkett T. (2021), „Baby-Led Weaning”; SACN (UK Scientific Advisory Committee on Nutrition), 2018.
Podsumowanie
• Zacznij rozszerzanie diety około 6. miesiąca życia.
• BLW to metoda oparta na zaufaniu do dziecka i wspieraniu jego samodzielności.
• Papki nie są złe – można śmiało wybrać tę metodę rozszerzania diety i stopniowo wprowadzać różne struktury.
• Kluczowe są: różnorodność, tekstura, bezpieczeństwo i obserwacja dziecka.
• Opieraj się na wiedzy, nie mitach – zaufaj nauce i intuicji.
⸻
Bibliografia
• WHO. (2023). Complementary Feeding Guidelines.
• PTGHiŻD. (2021). Standardy żywienia niemowląt w Polsce.
• Townsend, E. & Pitchford, N. (2012). Baby knows best? Appetite 58(3), 1046–1049.
• SACN. (2018). Feeding in the first year of life.
• EFSA. (2019). Scientific opinion on complementary feeding.
• Rapley, G. & Murkett, T. (2021). Baby-Led Weaning: Helping Your Baby to Love Good Food.
